• Bài viết của Luật sư Lê Vinh, Trưởng Văn phòng Luật sư Chương Dương, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội -

• 

          Trong các vụ ly hôn, không thiếu cảnh người phụ nữ ra đi tay trắng. Vợ chồng không có tài sản đã đành. Ngay cả khi vợ chồng hoặc gia đình nhà chồng có tiền, thì bà nội trợ, vốn chỉ quen việc nấu nướng, đón con, chăm bố mẹ chồng vẫn cứ phải rời đi chỉ với va ly quần áo cũ. Có một số nguyên nhân cho chuyện này:
- Chồng, nhà chồng nhất định không mất đồng nào cho bà nội trợ. Mang đến cái gì mang đi cái đấy. Đừng nghĩ đến chuyện bòn rút để sống với gã khác.
- Bà nội trợ không dám đưa ra yêu sách. Tiền bạc của nhà chồng, hoặc của chồng làm ra, bao năm chỉ biết nấu cơm rửa bát, biết kiếm tiền thế nào mà đòi.
          Kết quả là bà nội trợ không có gì ngoài tự do. Người vợ trong trường hợp này sẽ phải trả lời những câu hỏi hóc búa: Tiền đâu mà sống? Tiền đâu nuôi con? Nếu không có tiền, người vợ sẽ phải đối mặt với cuộc sống khó khăn phía trước, không dám nghĩ đến chuyện lập gia đình. Rõ ràng bà nội trợ phải chịu đựng sự bất bình đẳng trong khi xứng đáng được bồi hoàn thanh xuân.
          Tại sao nói bà nội trợ phải được bồi hoàn thanh xuân? Điều 33 Luật Hôn nhân – Gia đình quy định: Tài sản chung là tài sản do vợ chồng tạo ra, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân. Quyền sử dụng đất mà vợ chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung. Trong trường hợp không có căn cứ chứng minh là tài sản riêng thì tài sản đó được coi là tài sản chung.
          Điều 59 Luật Hôn nhân – Gia đình quy định: Khi ly hôn tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố sau đây:
- Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;
- Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;
- Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
- Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
         Và, quy định quan trọng nhất để các bà nội trợ đòi tiền khi ra đi là khoản 2, Điều 16: Công việc nội trợ và công việc khác có liên quan để duy trì đời sống chung được coi như lao động có thu nhập.
          Tựu chung lại, một bà nội trợ hoàn toàn có thể yêu cầu chia đôi khối tài sản chung khi ly hôn. Để yêu cầu được đáp ứng, người phụ nữ nên làm:
1/Khi hôn nhân có dấu hiệu rạn nứt, nên có ý thức thu thập thông tin, chứng cứ như thu thập bản phô tô Sổ Đỏ, tin nhắn, clip liên quan đến việc mâu thuẫn hôn nhân như ngoại tình, bạo hành…
2/Khi có yêu cầu chia tài sản chung, nên nhớ tòa chỉ xem xét yêu cầu nếu bạn đóng tạm ứng án phí. Nên chuẩn bị khoản này hoặc nỗ lực xin miễn, giảm án phí bằng một đơn yêu cầu miễn, giảm án phí. Nên nhờ luật sư hướng dẫn thủ tục này.
3/Nên trình bày rõ trong đơn từ, biên bản ghi lời khai của tòa mình là người nội trợ trong gia đình, thay vì xác định không nghề nghiệp hay nghề tự do. Mô tả rõ công việc nội trợ: Thức dậy từ mấy giờ? Làm gì trong ngày? Chăm sóc chồng, con, bố mẹ chồng ra sao? v.v…
4/Khi yêu cầu chia tài sản chung với chồng là người đi làm chủ yếu tạo thu nhập nuôi gia đình tức là bạn đã mâu thuẫn khá sâu sắc với chồng, gia đình chồng. Hãy cố gắng tránh tác động tâm lý hoặc vật lý có thể có bằng cách chuyển ra ngoài sống.
5/Nên nhớ yêu cầu chia tài sản luôn gắn với yêu cầu được nuôi con. Bạn nên liệt kê chi phí học tập, sinh hoạt của con bạn để lý giải cho tòa biết tại sao bạn đòi chia tài sản chung.
6/Nếu cần thì yêu cầu tòa áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời là buộc đối phương trả tiền nuôi con. Không cần chờ đến khi tòa ra bản án phân chia tài sản, bạn có thể yêu cầu tòa cho trích trước một phần tiền mà người chồng có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con.