• Bài viết của Luật sư Lê Vinh, Trưởng Văn phòng Luật sư Chương Dương, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội -

• 

            Hôm trước, người viết nhận được cú điện thoại zalo của một anh chồng trong Quảng Ngãi: Vợ tôi sau một thời gian đi làm công nhân thì nghỉ việc về nhà. Vợ tôi ở nhà được một tháng rồi bế con bỏ đi. Tôi liên lạc không được. Tôi muốn ly hôn nhưng tòa nói rằng phải xác định được địa chỉ sau cùng của bị đơn. Tôi đi tìm mà không biết vợ tôi đang ở đâu.
            Hóa ra, trên face group, những câu chuyện kiểu này rất nhiều. Nội dung đều là A muốn ly hôn B nhưng không liên lạc được với B, hoặc B cố tình không lên tòa.
            Quy định của luật cũng như thực tiễn xét xử cho thấy tòa án sẽ vận dụng các quy định pháp luật về ly hôn đơn phương, tuyên bố mất tích, ly hôn với người  bị tuyên bố mất tích, ly hôn với người cố tình trốn tránh không lên tòa dù có giấy triệu tập để giải quyết tình huống nói trên. Cụ thể:
-  Điều 68 Bộ luật Dân sự 2015 xác định tòa án có thể tuyên một người mất tích nếu người này biệt tích 02 năm, đã áp dụng đầy đủ biện pháp thông báo, tìm kiếm nhưng không có tin tức gì và người có quyền, lợi ích liên quan yêu cầu tòa án tuyên mất tích.
-  Điều 56 Luật Hôn nhân Gia đinh 2014 cho phép tòa tuyên ly hôn đơn phương nếu có sự vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng, làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được.
           Cũng tại điều 56: Trong trường hợp một bên vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà tòa án không thể triệu tập được người còn lại do bị tuyên bố mất tích thì tòa án có thể giải quyết cho ly hôn.
-  Xét về thực tiễn xét xử:
  +Đối với trường hợp bỏ đi biệt tích: Người muốn ly hôn phải yêu cầu tòa tuyên bố người kia mất tích, sau 02 năm không nhận được tin tức gì kể cả đã thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng, tòa sẽ tuyên người đó mất tích, khi đó tòa cũng có thể tuyên ly hôn.
  +Đối với người cố tình không đến tòa, nếu có địa chỉ rõ ràng, tòa triệu tập 02 lần vẫn không đến thì có thể xử ly hôn vắng mặt.
            Tóm lại, khi ly hôn với một người bỏ đi biệt tích hoặc cố tình trốn tránh không lên tòa, người muốn ly hôn nên:
1/  Đến tòa và trình bày trường hợp của mình, đưa ra yêu cầu ly hôn. Tòa sẽ hướng dẫn cụ thể.
2/  Sau khi tòa có hướng dẫn, tiếp theo là thực hiện những hướng dẫn đó. Có hai trường hợp:
   2.1/Người đi biệt tích: Yêu cầu tòa tuyên bố người đó mất tích. Liên lạc với một đơn vị thông tin, thường là đài tiếng nói Việt Nam để đăng tìm người. Cũng có thể về quê người đó đăng tìm kiếm tại ủy ban xã, phường.
   2.2/Người cố tình trốn tránh: Chứng minh đã nỗ lực đi tìm người đó. Đến ủy ban xã, phường nơi người đó sống yêu cầu đưa giấy triệu tập của tòa tới tận tay người đó, hoặc thông báo về việc triệu tập và đề nghị ủy ban niêm yết công khai lên bản tin xã, phường.
3/  Sau một thời gian thì có thể yêu cầu tòa tuyên xử ly hôn.
4/  Bạn cũng có thể thử vận dụng luật linh hoạt, không đợi hết 02 năm. Làm đơn nói rằng người đã chủ động bỏ đi cho thấy cuộc sống chung không thể kéo dài, vậy nên bạn yêu cầu ly hôn sớm. Tòa hoàn toàn có thể vận dụng điều luật cho trường hợp này.