• Bài viết của Luật sư Lê Vinh, Trưởng Văn phòng Luật sư Chương Dương, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội -

• 

     Đa số những người bạn thấy hàng ngày chưa từng tới cửa tòa. Cuộc sống có bao nhiêu cái cần làm, bao nhiêu thứ đáng hưởng, dây vào sân si kiện tụng làm gì. Tuy vậy, với bạn mọi thứ có thể khác. Một thời điểm nào đó trong đời, bạn cảm thấy, một cách rõ ràng hay mơ hồ, mình bị đối xử bất công, mình bị tước đoạt, mình bị lừa. Hoặc bạn cảm thấy mình đáng phải được như vậy, như tình huống ông bác bạn bán đất cầm hết tiền, nhưng đáng ra bạn phải được hưởng ½ số tiền đó.
     Trong những thời điểm đó, bạn cảm thấy bên trong bạn, hoặc là một ngọn lửa bốc cao hun đúc, hoặc là một màn sương trắng mông lung. Bạn thấy hoặc cần làm cái gì đó, hoặc không biết phải làm gì. Một cách tự nhiên, bạn tìm đến bạn bè nào của bạn là luật sư ( khá ít người có bạn là luật sư, dù sao tỉ lệ luật sư trên dân số Việt Nam thuộc loại thấp ). Bạn cũng có thể lên mạng, vào một nhóm face chẳng hạn, đăng yêu cầu của mình: Ông bà nội em có hai con trai. Bố em mất sớm. Mẹ em đưa em về nhà ông bà ngoại sống từ nhỏ. Vừa rồi, ông bác bán một phần đất, xây nhà, mua xe cho con hoành tráng lắm. Mọi người bảo đáng ra phần đất đó của bố em. Các luật sư cho em biết em có nên kiện ông bác không?
     Sau khi tìm ra một luật sư, bạn tất bật chạy tiền, để trả công luật sư, để nộp tạm ứng án phí, thậm chí để chạy tòa. Luật sư hướng dẫn bạn làm đơn, bạn nộp đơn đó cho tòa, tòa thụ lý vụ án, rồi bắt tay giải quyết. Từ đây, bạn thấy thiên nan vạn nan. Tòa bắt bạn phải cung cấp địa chỉ người này, giấy tờ thứ khác. Do không tìm ra được cái tòa yêu cầu, vụ án của bạn bị đình chỉ giải quyết. Việc không đi đến đâu, bạn mất tiền, chuốc bực.
     Tất nhiên, có những vụ đương sự thắng vẻ vang. Ví dụ như vụ nói trên, sau khi người cháu đâm đơn ra tòa, ông bác bèn chấp nhận cắt một phần đất còn lại đủ để người cháu xây một căn liền kề năm tầng cho thuê.
     Từ kinh nghiệm nhiều năm, người viết tin rằng kết quả một vụ kiện thế nào phụ thuộc rất lớn vào nhận thức và hành động của người đi kiện. Nhận thức đúng – Hành động phù hợp – Kết quả như ý.
     Nhìn chung, trước khi xác định kiện ai, bạn nên có sự chuẩn bị, và cả hành động ban đầu nữa. Những gì bạn nên làm để có một vụ kiện thắng?
1.Tham khảo đủ số luật sư. Nên đưa vụ việc của mình cho 5 luật sư xem xét, đề nghị họ nêu hướng giải quyết, thời gian bao lâu, chi phí bao nhiêu.
2.Nếu luật sư trả lời là bạn có nhiều cơ hội thắng, hãy yêu cầu họ cho một chương trình hành động: Thu thập chứng cứ gì, ở đâu, giải thích chứng cứ ra sao, thu thập địa chỉ bị đơn và người có quyền lợi – nghĩa vụ liên quan, làm đơn thế nào, cụ thể đưa ra yêu cầu gì trong đơn.
3.Hãy chuẩn bị tiền để đóng tạm ứng án phí, các chi phí như giám định, định giá, kể cả thỏa thuận phí luật sư.
4.Xác định luật sư là người đồng hành với bạn. Yêu cầu luật sư giải thích từng giai đoạn kiện tại tòa. Yêu cầu luật sư giải thích mỗi giai đoạn làm được gì cho bạn. Ký hợp đồng đàng hoàng. Thanh toán một khoản để vụ án được tòa thụ lý, sau đó mới là việc thanh toán tiếp theo.
5.Nộp đơn, các chứng cứ cần thiết ra tòa và chờ tòa trả lời. Nhiều khả năng tòa bắt bạn phải nộp thêm các giấy tờ, xác nhận, hãy trao đổi với luật sư và có hành động cụ thể đáp ứng yêu cầu của tòa.