TRANH TỤNG HÌNH SỰ: CHỨNG CỨ MỚI VỤ HOÀNG CÔNG LƯƠNG ĐÃ ĐƯỢC XỬ LÝ ĐÚNG CÁCH CHƯA?
13-08-2019 11:59
TRANH TỤNG HÌNH SỰ: CHỨNG CỨ MỚI VỤ HOÀNG CÔNG LƯƠNG ĐÃ ĐƯỢC XỬ LÝ ĐÚNG CÁCH CHƯA? Bài viết của Luật sư Lê Vinh, Trưởng Văn phòng Luật sư Chương Dương, Đoàn Luật sư Hà Nội Hệ thống chứa nước dùng lọc thận đã được thu hồi. Cần làm đúng thủ tục để chứng cứ mới có sức thuyết phục
Thực tế, ở Việt Nam, khi điều tra một vụ án, người ta không quá đặt nặng thủ tục. Những thứ như thu giữ tang vật, niêm phong hay giám định ... được xem là ít quan trọng hơn lời nhận tội của bị can. Việc niêm phong tang vật có chữ ký bị can, nhưng mở niêm phong y không có mặt có rồi. Bên Mỹ, nếu không bảo vệ hiện trường đúng cách, ngay cả khi bắt được hung thủ đang chạy trốn và tìm thấy chiếc găng tay vấy máu của y, người ta vẫn có thể không buộc được y tội giết người. Vụ bác sỹ Hoàng Công Lương chẳng hạn. Thứ quan trọng như hệ thống chứa nước dùng cho máy lọc thận, trực tiếp liên quan đến cái chết của các bệnh nhân, được đem bán phế liệu. Không niêm phong. Không giám định. Thực nghiệm điều tra cũng không nốt. Phía bị can, hay tổ chức có bị can là thành viên, cũng coi các thủ tục như bắt, khám, niêm phong, thu giữ, giám định lại... không quá quan trọng. Tháng 07/2019, một luật sư nổi tiếng ở Hà Nội bị khám văn phòng vì tội trốn thuế. Đáng ra cứ gặp, bắt tay, cộng tác với các điều tra viên, tự đưa ra mấy hợp đồng, phiếu thu liên quan tới vụ trốn thuế đó, rồi nói mọi thứ các anh cần có chừng đó, việc xong rồi mời các anh về, ông lại ngồi ngay ở quán cà phê bên dưới văn phòng, không cần lên xem người ta làm gì, không cần bốc điện thoại gọi người của Đoàn và Liên đoàn Luật sư đến chứng kiến. Những người khám xét khuân đi cả xe giấy tờ, gồm hồ sơ, tài liệu của các luật sư khác. Một luật sư nữ phát hiện ra 10 triệu đồng trong túi xách của mình đi đâu không rõ. Việc khám đã xong. Trách thì chỉ trách mình khinh suất. Ai biết tiền mất không, mất ở đâu. Tháng 08/2019, Bộ Y tế xới lại vụ bác sỹ Hoàng Công Lương. Một nhóm chuyên gia y tế lần theo dấu vết, tìm, mua lại, phục dựng hệ thống chứa nước dùng cho máy lọc thận. Theo nhóm chuyên gia, việc hỏng van của hệ thống này gây ra ô nhiễm nguồn nước, chứ không phải là tồn dư hóa chất trong máy lọc thận, đã gây ra hậu quả chết người. Van đã sử dụng cả chục năm, bác sỹ Lương không có trách nhiệm kiểm tra, có kiểm tra cũng không thể biết là đã hỏng. Tinh thần đấu tranh vì sự thật của các bác sỹ thật đáng khen. Tuy vậy, phía các bác sỹ, có lẽ lại quên các yếu tố thủ tục. Đáng ra nên tiến hành quá trình thu thập hệ thống chứa nước, lắp đặt, thực nghiệm … dưới sự chỉ đạo, giám sát của một tổ chức phù hợp, ví dụ cơ quan pháp chế Bộ Y tế. Luật sư, cụ thể là nhóm luật sư đã bào chữa cho Lương cũng nên tham gia. Nếu cần, thừa phát lại cũng nên được dùng đến. Các quá trình thu thập, thực nghiệm nên có văn bản, ảnh chụp, video mô tả. Sau khi thực nghiệm, hệ thống chứa nước không được niêm phong, bảo quản đúng cách. Việc thiếu quá trình “ chứng cứ hóa “ coi chừng biến nỗ lực đáng coi trọng của các bác sỹ thành công không. Hi vọng với nỗ lực của những bác sỹ có lương tâm, tình tiết mới sẽ minh oan cho Hoàng Công Lương.