• Bài viết của Luật sư Lê Vinh, Trưởng Văn phòng Luật sư Chương Dương, Đoàn Luật sư Hà Nội -

• 

Việc phân định rạch ròi tiền nong trong gia đình, xác định trách nhiệm từng người khi sống chung bằng một văn bản nghe có vẻ xa lạ với người Việt. Dân ta đề cao tình cảm, “ của chồng công vợ “. Hiện tại, đời sống khấm khá, một người – vợ hay chồng – có khả năng độc lập kiếm rất nhiều tiền. Trước khi có gia đình, anh ta hay chị ta có thể là đại gia, có nhiều tài sản đang sinh lời. Vợ hay chồng cũng có thể được bố mẹ tặng cho những tài sản giá trị. Bố mẹ họ cũng có thể rất giàu có và muốn để lại phần tài sản đáng kể chỉ cho con mình. Phân định tiền nong của ai là việc mà nhiều cặp vợ chồng nghĩ đến. Nuôi con cũng đòi hỏi trách nhiệm và chi phí, rồi những quan hệ ngoài luồng phức tạp có thể ảnh hưởng tới cuộc sống gia đình. Những việc này cần được định rõ, mà tốt nhất bằng văn tự, “ khẩu thiệt vô bằng “.
Vậy nếu hai vợ chồng chọn cách lập văn tự, hay hợp đồng hôn nhân, những gì nên được ghi vào văn tự đó? Theo chúng tôi, cái nên được ghi nhận là:
1.Tài sản riêng của từng người: Xác định tài sản hiện hữu của vợ chồng có gì, kể cả lương hay thu nhập; xác định những tài sản được thừa kế, tặng cho ( cả hai vợ chồng hay chỉ một người ) có thể được nhận trong tương lai...
2.Với những tài sản được xác định như vậy, xem tiếp cái nào được đưa vào khối tài sản chung, cái nào vẫn giữ làm của riêng. Với lương hay thu nhập, có thể xác định tỷ lệ % đưa vào chi dùng cho cuộc sống chung. Xác định các tài sản riêng sẽ phục vụ nhu cầu kinh doanh, chi tiêu riêng của từng người.
3.Xác định chi phí trong cuộc sống: Chi phí trong cuộc sống chung thì nhiều, và hoàn toàn có thể xác định một số chi phí thiết yếu nhất. Có thể đó là chi phí nuôi dạy con cái cho đến khi tự lập, chi phí hàng ngày như ăn uống, chi phí mua sắm các vật dụng... Vợ chồng hoàn toàn có thể xác định nguyên tắc chi trả các chi phí này.
4.Xác định các trách nhiệm của mỗi người với người kia và với cuộc sống chung: Các trách nhiệm này được ghi trong Luật Hôn nhân Gia đình. Nếu có được ghi lại trong hợp đồng hôn nhân thì cũng không thừa. Ví dụ: Trách nhiệm yêu thương chăm sóc gia đình, trách nhiệm chung thủy..., ai đó trong hai người vi phạm thì có thể coi đó là lý do chấm dứt cuộc sống chung và người vi phạm bị coi là có lỗi. Khi xác định người có lỗi như vậy, hoàn toàn có thể thỏa thuận là họ sẽ phải chịu phần ít hơn, 30/70 chẳng hạn, thay vì 50/50, khi chia tài sản chung.
Nói chung mỗi nhà một kiểu, các gợi ý trên là gạch đầu dòng cơ bản nhất để vợ chồng suy nghĩ khi định lập hợp đồng hôn nhân. Những thời điểm lập hợp đồng hôn nhân tốt nhất: Trước khi kết hôn hoặc khi một trong hai người có ý định làm ăn, hoặc khi xảy ra bất cứ sự kiện gì khiến hai người xác định cần định vị lại mối quan hệ.
Hợp đồng hôn nhân giữa vợ chồng chỉ là điều kiện cần. Dựa trên thỏa thuận được ghi vào văn tự, một số trường hợp, như phân chia tài sản chẳng hạn, vợ chồng phải lập hợp đồng có công chứng xác nhận.