• Bài viết của Luật sư Lê Vinh, Trưởng Văn phòng Luật sư Chương Dương -

• 

     Chắc chắn nghề thám tử cần cho xã hội.
     Nếu thám tử tư là những người chuyên thu thập thông tin ông chồng, bà vợ có nhân tình không, thì điều này vẫn rất có ý nghĩa. Trong một vụ hôn nhân gia đình, người bị chứng minh là có lỗi dẫn đến hôn nhân tan vỡ, ví dụ có bồ, sẽ phải chịu thiệt khi chia tài sản. Đáng là 50 – 50, anh/chị ta chỉ được 40 – 60 chẳng hạn.
     Có điều là, pháp luật hiện tại không giành cho các thám tử chỗ đứng. Nghị định 59/2006/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Thương mại về hàng hóa, dịch vụ cấm kinh doanh, hạn chế kinh doanh và kinh doanh có điều kiện cấm cái gọi là “ dịch vụ điều tra bí mật xâm hại lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân “. Những rắc rối đáng kể sẽ được pháp luật giành cho các thám tử “ chui “ và người nào thuê thám tử này. Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 khẳng định: Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm. Việc thu nhập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý. Việc thu thập thông tin về cá nhân, đời tư ai đó có thể bị phạt 1 – 1,5 triệu đồng nếu có việc tiết lộ, phát tán thông tin này nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm họ. Nghiêm trọng hơn, hình phạt tù được hứa hẹn áp dụng nếu có các hành vi xâm phạm bí mật thư tín, điện thoại, điện tín hoặc thủ đoạn mà giờ người ta hay thấy là “ hack “ nick, hoặc nếu xâm phạm chỗ ở người khác.
     Người viết ủng hộ sự ra đời của các công ty, văn phòng thám tử, cổ xúy cho việc giành cho thám tử tư một chỗ đứng trên thương trường. Cũng phải thấy là các thám tử “ chui “, tức không thuộc một công ty hợp pháp nào, một số lúc gây ra thất vọng. Cách làm việc của họ khiến thân chủ không an tâm. Thân chủ không biết các thông tin mà thám tử thu được có được giữ kín không. Hành tung một số thật bí ẩn. Sau một thời gian, thân chủ liên lạc không thể được. Đã có vụ, thám tử dùng thông tin mà mình biết tống tiền người khác. Thám tử rình sẵn trước cửa nhà nghỉ. Anh ta thấy một người phụ nữ trong nhà nghỉ đi ra. Anh ta bám theo và biết được chồng cô này. Anh ta tìm cách gặp chồng cô ta và đặt vấn đề bán thông tin mà mình biết được, có thể chỉ đơn giản như anh ta nói là muốn để người chồng biết sự thật. Sau đó anh ta bị tố cáo và phải trả giá vì việc tống tiền.
     Vậy có ai, có cách nào để tìm hiểu, sử dụng những thông tin nhạy cảm, nhưng rất có ý nghĩa khi giải quyết một vụ ly hôn? Giành phần tài sản được pháp luật cho phép thế nào đây?
     Dễ thấy là người ta chỉ cấm công ty, văn phòng thám tử thành lập mới. Nhiều công ty thám tử thành lập trước khi có lệnh cấm vẫn hoạt động tốt. Do phải đảm bảo uy tín tổ chức, nên công ty có các quy định nghiêm ngặt với đội ngũ thám tử của mình. Một số tổ chức lại chính là các văn phòng luật sư, công ty luật. Thám tử hoạt động với tư cách cộng tác viên luật sư trong việc thu thập chứng cứ. Luật sư có quyền thu thập chứng cứ, đồng thời phải đảm bảo tuân thủ luật. Thực sự thì với hứa hẹn trừng phạt của pháp luật như trên, chỉ việc dùng thông tin nhằm xâm phạm lợi ích , bôi nhọ cá nhân, xâm phạm tư gia... mới bị xử lý. Luật sư cũng đủ trình độ, kinh nghiệm để chuyển hóa thông tin thám tử thu được thành chứng cứ hợp pháp. Chẳng có vấn đề gì khi bà vợ, thay vì nói với tòa hình ảnh ông chồng sống chung với nhân tình do thám tử ghi lại, lại nói rằng chính do chị ta tình cờ bắt gặp.
     Tóm lại, lời khuyên cho những người có việc hôn nhân gia đình cần thu thập chứng cứ nhạy cảm là:
1.Nếu cần thu thập thông tin, hãy nghĩ đến việc sử dụng thám tử.
2.Nên có một luật sư để trao đổi phương án sử dụng thám tử, xử lý thông tin thám tử thu thập được.
3.Nên lựa chọn tổ chức thám tử hợp pháp, hoặc một văn phòng luật sư để ký hợp đồng thu thập thông tin.
4.Yêu cầu tổ chức thám tử, văn phòng luật sư bảo mật thông tin, liên lạc với thám tử trực tiếp thực hiện công việc khi có yêu cầu, chịu trách nhiệm về quá trình thu thập.