• Bài viết của Luật sư Lê Vinh, Trưởng Văn phòng Luật sư Chương Dương, Đoàn Luật sư Hà Nội -

• 

Một khách hàng cũ của người viết, nữ doanh nhân thành đạt, luôn nhìn mọi thứ tích cực, dẫn một câu của một người nổi tiếng trên zalo cô ấy: Bí mật của sự thay đổi không phải là hướng sức mạnh để vật lộn với cái cũ mà là để xây dựng cái mới.
Ở thời kì COVID 19 hoành hành, câu này đúng quá.
Nếu bạn đang vận hành một doanh nghiệp, COVID 19 là cái cũ, nó có từ 3 tháng trước. Việc nó gây ảnh hưởng tiêu cực tới việc làm ăn chung cũng là việc mà bạn đã biết. Do đó nó cũng cũ nốt.
Vậy, cái mới sẽ là việc bạn duy trì, xây dựng doanh nghiệp thế nào. COVID 19 với hậu quả của nó như vậy, làm thế nào để doanh nghiệp của bạn giảm chi phí, tăng dòng tiền?
Hiện, đã có quy định giúp bạn làm điều này. Đầu tiên là bạn có thể tiết kiệm được tiền điện. Mức giảm là 10%. Thời gian giảm khoảng hết tháng 7/2020.
Với các khoản mà doanh nghiệp bạn vay ngân hàng, phải trả gốc và lãi, theo yêu cầu Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương mại sẽ hỗ trợ bạn cơ cấu lại thời hạn trả nợ, xem xét miễn giảm lãi vay, giữ nguyên nhóm nợ, giảm phí... Có thể giống trường hợp của Vietcombank, ngân hàng của bạn sẽ tự động tính mức giảm khoản nợ của bạn và thông báo cho doanh nghiệp.
Thuế, các khoản như tiền thuê đất, bạn được nộp chậm, được miễn nộp một số khoản. Vấn đề là bạn phải hoàn thiện một số thủ tục và được cơ quan thuế chấp nhận. Các thủ tục gồm :
-Điền vào một mẫu “ Giấy đề nghị gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất “ : Bạn đề nghị loại thuế được gia hạn. Nộp cho cơ quan thuế trực tiếp quản lý doanh nghiệp.
-Biên bản kiểm kê đánh giá thiệt hại: Chưa có quy định thế nào là thiệt hại, bạn nên xác định thiệt hại rộng ra. Ví dụ, COVID 19 làm bạn giảm doanh thu bán hàng, bạn xác định doanh thu giảm đi bằng cách so sánh với các thời điểm khác trước dịch, năm trước. Hoặc dịch làm tăng các chi phí, như phải mua thuốc khử trùng, máy đo thân nhiệt, kể cả phải trả lương cho người lao động trong thời điểm nghỉ việc... thì cũng nên được liệt kê. Đương nhiên, khi liệt kê vậy, bạn phải chuẩn bị hóa đơn, chứng từ, bảng khai, quyết định... có liên quan để khi cần chứng minh với cơ quan thuế.
Đối với các khoản thuế đáng ra bạn phải nộp nhưng vì COVID 19 mà bạn không thể nộp, bạn làm tương tự. Nghĩa là cũng nên lập một “ Giấy đề nghị miễn tiền nộp thuế “. Chúng tôi chưa tìm ra mẫu giấy này. Có lẽ giống với mẫu “ Giấy đề nghị gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất “. Khi yêu cầu thì bạn phải chứng minh cho yêu cầu đó. Bạn nên có một biên bản ghi nhận số thuế phải nộp, thời hạn nộp, các con số thiệt hại của doanh nghiệp dẫn đến việc bạn không thể nộp số thuế đó. Hóa đơn, chứng từ, bảng khai... cũng nên được chuẩn bị. Các con số phải tin được.
Thời hạn nộp các thủ tục trên chậm nhất là 20/07/2020.
Đối với các khoản chi phí cho người lao động, doanh nghiệp của bạn được tạm ngừng đóng tiền vào quỹ hưu trí và tử tuất, lùi thời điểm đóng kinh phí công đoàn.
Điều kiện để được ngừng đóng tiền vào quỹ hưu trí và tử tuất là  doanh nghiệp phải có 50% số lượng người lao động vì COVID 19 mà không có việc làm, hoặc bị thiệt hại 50% tổng tài sản. Điều kiện lùi thời điểm đóng kinh phí công đoàn là doanh nghiệp có 50%  số lượng người lao động vì COVID 19 mà không có việc làm.
Thời hạn ngừng và lùi, trước mắt hết tháng 06/2020.
Với quỹ hưu trí và tử tuất, muốn ngừng đóng, bạn phải có công văn xin ngừng, đồng thời gửi kèm biên bản xác định số lượng lao động của doanh nghiệp trước khi có dịch và vào thời điểm có dịch. Nếu bị thiệt hại 50% tổng tài sản, bạn cũng phải có văn bản xác định tổng tài sản vào các thời điểm này, thêm cả xác nhận của cơ quan thuế địa phương về việc tổng tài sản giảm sút. Những giấy tờ này được gửi cho Sở Lao động Thương binh Xã hội tỉnh hoặc Liên đoàn Lao động tỉnh ( khi xin lùi đóng kinh phí công đoàn ).
Bạn cũng sẽ được Ngân hàng Chính sách Xã hội hỗ trợ vay tối đa 50% lương tối thiểu vùng của một người lao động, nếu bạn đã cho người lao động đó nghỉ việc vì COVID 19 và đã trả trước 50% lương nghỉ việc theo luật định.
Tóm lại, bạn có thể được miễn, chậm nộp các khoản thuế, ngừng đóng các khoản hưu trí, tử tuất, kinh phí công đoàn, vay tiền để trả người lao động, được ngân hàng ưu đãi khi trả nợ. Muốn vậy, tối thiểu cái mà doanh nghiệp bạn cần làm:
1.Xác định thuế đến hạn phải nộp, mức cần đóng cho nhà nước.
2.Thống kê doanh thu sụt giảm. Chuẩn bị hóa đơn, chứng từ chứng minh.
3.Tập hợp hợp đồng lao động trước thời điểm dịch. Sẵn sàng trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền một quyết định cho thấy bạn đã cho lao động tạm nghỉ vì dịch.
4.Đánh giá sơ bộ tài sản doanh nghiệp vào thời điểm trước dịch và trong dịch.
Và bạn phải làm việc với cơ quan nhà nước có thẩm quyền như thuế, Sở Lao động Thương Binh Xã hôi, Liên đoàn Lao động tỉnh, ngân hàng và chờ hướng dẫn cụ thể của họ.