Hỏi: Luật sư có thể cho biết việc xếp loại hạnh kiểm phạm nhân ảnh hưởng thế nào đến việc xét giảm án cho phạm nhân? Có thể giới thiệu sơ bộ cách xếp loại?
Trả lời:
     Theo Thông tư liên tịch hướng dẫn thực hành các quy định về giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù đối với phạm nhân số 02/2013/TTLT-BCA-BQP-TANDTC-VKSNDTC ngày 15/05/2013 thì về cơ bản, việc giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù xảy ra khi có hai điều kiện:
-Điều kiện chấp hành án: Phạm nhân chấp hành được một phần ba thời hạn, hoặc mười hai năm  ( với tù chung thân ).
-Điều kiện xếp loại chấp hành án: Phạm nhân được xếp loại chấp hành án từ khá trở lên trong một số kỳ nhất định.
Như vậy, xếp loại chấp hành án ( xếp loại hạnh kiểm như bạn nói ) là điều kiện bắt buộc để được giảm án.
     Việc xếp loại này được quy định tại Thông tư 06/2018/TT-BCA về quy định tiêu chuẩn thi đua trong chấp hành án phạt tù và xếp loại chấp hành án phạt tù cho phạm nhân do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành ngày 12/02/2018.
     Việc xếp loại gồm 04 loại: Tốt, khá, trung bình, kém. Chỉ đáp ứng mức khá trở lên, phạm nhân mới được giảm án. Cụ thể, phạm nhân xếp loại khá khi:
-Đáp ứng tiêu chuẩn ăn năn hối cải, cung cấp thông tin về trường hợp phạm tội mà mình biết: Có nhận thức nghiêm túc về hành vi phạm tội, thành khẩn khai báo; Hối hận về tội lỗi, tin tưởng chính sách nhân đạo của nhà nước; Trung thực khai báo, tố giác hành vi phạm tội của người khác;  Phạm nhân phải thực hiện xong các hình phạt phạt tiền, nộp án phí, bồi thường thiệt hại hoặc nghĩa vụ dân sự khác.
-Đáp ứng tiêu chuẩn chấp hành pháp luật, chấp hành bản án, quyết định tòa án, chấp hành nội quy trại giam...; Ngăn chặn, đấu tranh với các biểu hiện tiêu cực, hành vi sai phạm của phạm nhân khác; Thực hiện tốt nếp sống kỷ luật, văn hóa của phạm nhân; Không gây chia rẽ, mất đoàn kết.
-Đáp ứng tiêu chuẩn trong tham gia lao động, học nghề, đạt chỉ tiêu: Phạm nhân phải luôn nêu cao ý thức, cần cù, chịu khó trong lao động, học nghề; Tham gia đầy đủ ngày công, lao động có kỷ luật, năng suất, chất lượng; Thúc đẩy phong trào thi đua trong phạm nhân.
-Đáp ứng tiêu chuẩn học tập, rèn luyện…:Phạm nhân phải luôn nêu cao ý thức, tích cực, học tập pháp luật, văn hóa, các phong trào thi đua, hoạt động văn hóa, thể thao; Tôn trọng danh dự, tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, tài sản của người khác; Động viên, giúp đỡ phạm nhân khác.
     Việc xếp loại diễn ra theo tuần, tháng, quý, sáu tháng, một năm.