Bạn cùng làm ăn với ai đó. Có lãi. Trường hợp vui vẻ này chia phần cũng khó.
     Khi ly hôn, chia tài sản – thứ bao năm người ta không tính chia, trong không khí chẳng vui vẻ gì, lại càng khó nữa.
     Thông thường một người giành những năm tháng chín muồi, sung mãn nhất để sống cuộc sống vợ chồng. Phần lớn tài sản hình thành thời kỳ này. Theo luật, các tài sản này gồm:

• Tài sản chung: Tài sản riêng của vợ hay chồng tự nguyện nhập thành “nồi cơm lớn “; tài sản tặng cho chung hai người; tài sản hình thành từ ngày đăng ký kết hôn.
• Tài sản riêng: Tài sản được tặng cho riêng một người khi đang hôn nhân với người kia, hay được thừa kế riêng.

     Nói thì rất dễ. Tuy nhiên khi ra tòa, cần xác định ai lấy cái gì, thì lại thật sự nan giải. Nó khiến mâu thuẫn hai người bị khoét sâu, ngay cả khi đã kịp lập cho mình gia đình mới.
     H. là một doanh nhân thành đạt. Trong thời kỳ hôn nhân, anh có 51% cổ phần tên anh tại một công ty niêm yết trên sàn chứng khoán. Khi ly hôn, vợ anh yêu cầu chia tài sản. Cô ta có thể yêu cầu không chuyển nhượng cổ phiếu này. Nếu phải chia phần cho vợ, rõ ràng quyền chi phối của H. trong công ty bị ảnh hưởng.
     Q. và Tr. là hai vợ chồng. Cả hai là thành viên công ty TNHH. Khi ly hôn, nếu yêu cầu chia phần trong công ty, rõ ràng việc của thẩm phán thụ lý vụ ly hôn là ngồi đợi kiểm toán viên Q. và Tr. thuê thông báo kết quả xác định giá trị công ty.
Th. là người phụ nữ giỏi làm ăn. Cô sống trên đất nhà chồng, vốn dĩ được bố mẹ chồng cho trước khi cô về làm dâu. Sau này khi làm nhà, Th. tự bỏ tiền trả công thợ, mua nguyên vật liệu, vôi vữa … về xây. Những khoản này có khoản có hóa đơn, có khoản không. Khi ly hôn, trước yêu cầu của thẩm phán là chứng minh mình đã bỏ công xây cất, tôn tạo nhà, cô thấy rất khó khăn.
     Các ví dụ trên, sự phức tạp nằm ở cách trả lời câu hỏi: “ Chứng cứ đâu? “. Người yêu sách tài sản trong hôn nhân hẳn nên:

• Hình dung quy định chung, thực tiễn xử các vụ chia tài sản chung.
• Có một chương trình thu thập chứng cứ: Ra ủy ban, văn phòng đăng ký biến động đất đai trích lục bản đồ thửa đất, photo giấy tờ tài sản, đề nghị Thừa Phát Lại chụp màn hình máy tính…
• Tính toán thời điểm đưa yêu cầu. Đại đa số vợ chồng ly hôn muốn giải quyết việc nhanh, kiểu “ 3 trong 1 “: Một vụ ly hôn giải quyết dứt điểm cả tình cảm, con cái, tài sản. Điều này chưa chắc hay. Một số luật sư kinh nghiệm xui khách hàng cứ chấm dứt hôn nhân trước đã. Các vấn đề tài sản, con cái kiện thành vụ riêng.
• Luyện tập hóa giải đối phương. Trường hợp chị Th. ở trên, việc cứ đi tìm hóa đơn, biên nhận tiền xây nhà là bế tắc. Có thể việc được giải quyết nếu chị xin thẩm phán cho phép hỏi chồng một số câu hỏi, từ thấp đến cao. Thực tế chị giành được sự thừa nhận của chồng là bỏ phần lớn tiền xây nhà.

“ Khôn ngoan đến cửa quan mới biết “. Việc biện lý nơi cửa quan chắc hẳn là một thử thách với người ly hôn mà lại đòi tại sản.